Uống thuốc tây nhiều nên ăn gì cho mát, giải độc gan, giảm nóng trong… hiệu quả? Rồi phải làm sao nếu bạn thường xuyên cần uống thuốc tây? Mong rằng những gợi ý cụ thể dưới đây sẽ giúp ích cho sức khoẻ của bạn.
1/ Uống thuốc tây nhiều nên ăn gì cho mát?
Theo Y học cổ truyền, khi gan làm việc quá sức hoặc chịu áp lực sẽ sinh ra nhiều nhiệt. Vì gan là một cơ quan lớn trong cơ thể nên lượng nhiệt sinh ra này sẽ ảnh hưởng tới cả cơ thể, khiến chúng ta có xu hướng đổ mồ hôi nhiều hơn để làm mát, theo đó cũng cho phép tăng bài tiết chất độc qua da. Từ đó khiến chúng ta dễ bị nổi mụn, mẩn ngứa hơn.
Theo Y học hiện đại, gan giúp cơ thể phân huỷ một số loại thuốc. Một số loại có thể gây viêm gan dù với liều lượng nhỏ ngay cả khi gan của bạn vẫn hoạt động tốt. Một số loại có thể gây tổn thương gan ở liều lượng lớn. Trong đó, thuốc giảm đau hạ sốt có chứa acetaminophen (paracetamol) là nguyên nhân gây tổn thương gan phổ biến nhất, thường do người bệnh dùng với liều lượng cao hơn liều khuyến cáo hoặc gặp ở những người uống rượu quá mức.
Ngoài ra, nếu gan của bạn bị tổn thương trước đó (VD: gan nhiễm mỡ, viêm gan siêu vi, viêm gan do rượu, viêm gan tự miễn, quá tải sắt), nó sẽ phải vật lộn để phân huỷ thuốc và “dễ nóng” hơn.
Vậy uống thuốc tây nhiều nên ăn gì cho mát? Mặc dù chúng ta không thể làm mát, tẩy rửa gan nhưng nhiều loại thực phẩm giàu chất chống oxy hoá có thể giúp hỗ trợ sức khoẻ của gan.
Trong đó uống thuốc tây nhiều nên uống gì cho mát thì nổi bật có 2 loại đồ uống là:
- Cà phê: có tác dụng bảo vệ gan khỏi các vấn đề như gan nhiễm mỡ, giảm nguy cơ xơ gan và ung thư gan, hỗ trợ men gan loại bỏ các chất gây ung thư ra khỏi cơ thể
- Trà xanh: một đánh giá năm 2016 cho thấy trà xanh có thể giảm nguy cơ ung thư gan ở phụ nữ Châu Á. Một đánh giá khác năm 2020 dựa trên 15 nghiên cứu cho thấy trà xanh giảm men gan ở những người gan nhiễm mỡ không do rượu. Tuy nhiên, nếu có tổn thương gan trước đó thì bạn nên thận trọng và cần nói chuyện với bác sĩ trước khi dùng trà xanh như một chất bổ sung, vì một số báo cáo cho thấy chiết xuất trà xanh lại có thể làm tổn thương gan
Ngoài ra, nhiều thực phẩm khác cũng cho thấy lợi ích bảo vệ, phục hồi chức năng gan như:
- Bột yến mạch: cung cấp beta-glucans giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống viêm, giảm lượng chất béo trong gan (thử nghiệm trên chuột)
- Tỏi: một nghiên cứu nhỏ năm 2016 gợi ý việc bổ sung viên nang bột tỏi có thể giúp giảm cân và lượng mỡ trong cơ thể ở những bệnh nhân gan nhiễm mỡ không do rượu
- Quả mọng (việt quất, mâm xôi, nam việt quất): giàu polyphenol là chất chống oxy hoá, giúp bảo vệ gan khỏi hư hại, giảm quá trình xơ hoá gan
- Nho (đặc biệt là nho đỏ và tím): hạt, vỏ và cùi nho có chứa một lượng đáng kể chất chống oxy hoá, có tiềm năng bảo vệ gan trước một số tác nhân gây tổn thương. Nên ăn nho nguyên quả có cả hạt để có tác dụng tốt nhất
- Bưởi: chứa chất chống oxy hoá chính là naringin và naringenin có tác dụng bảo vệ gan khỏi quá trình viêm, xơ hoá một cách tự nhiêm. Naringin có thể bảo vệ chống lại gan nhiễm mỡ do rượu bằng cách giảm stress oxy hóa
- Thực vậy nói chung (bơ, chuối, lúa mạch, củ cải đường, gạo lứt, cà rốt, đu đủ, dưa hấu, rau họ cải (bông cải xanh, bắp cải, bắp cải tí hon, cải xoăn, súp lơ…)…): nghiên cứu cho thấy một số lượng lớn thực phẩm là rau củ có thể hữu ích cho gan
- Cá béo: chứa axit béo có lợi là omega 3 giúp giảm viêm, giảm chất béo trung tính dư thừa và duy trì nồng độ enzym trong gan
- Các loại hạt: giàu chất béo không bão hoà lành mạnh, vitamin E, các chất chống oxy hoá và hợp chất thực vật có lợi giúp giảm viêm và stress oxy hoá trong gan
- Dầu oliu: cung cấp chất béo lành mạnh, tác động tích cực đến sức khoẻ tim mạch và quá trình trao đổi chất, giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ ở người cao tuổi
2/ Sau khi uống thuốc tây không nên ăn gì?
Bên cạnh uống thuốc tây nhiều nên ăn gì cho mát thì bạn cũng nên tránh hoặc hạn chế một số thực phẩm để giúp gan chóng hồi phục hơn là:
- Rượu: là đồ uống mà bạn cần chú ý tuân thủ nhất, nên loại bỏ hoàn toàn
- Thịt chế biến sẵn
- Nước giải khát và soda
- Thực phẩm giàu chất béo bão hoà, nhiều đường (thường có nhiều trong thức ăn nhanh). Các thực phẩm này sẽ tăng gánh nặng cho gan, theo thời gian có thể dẫn đến viêm, tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ
- Thực phẩm quá nhiều muối
- Thực phẩm nhiều carbohydrate (bánh mì, mì ống, gạo, ngũ cốc ăn sáng, khoai tây và bất kỳ thực phẩm nào làm từ bột mì): nên hạn chế vì gan sẽ chuyển hoá carbohydrate dư thừa thành chất béo, ăn quá nhiều các thực phẩm này cũng làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ
3/ Bị nóng sau khi uống thuốc tây cần làm gì?
Bên cạnh những thực phẩm nên ăn và cần tránh kể trên, bạn cũng hãy chú ý tuân thủ một chế độ sinh hoạt khoa học, lành mạnh như: ngủ đủ giấc, tập thể dục đều đặn, giữ tinh thần thoải mái, tránh stress, duy trì cân nặng phù hợp… để giúp cơ thể chóng hồi phục sức khoẻ.
Ngoài ra, hãy sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, tuyệt đối không lạm dụng, tự ý kéo dài đơn thuốc, sử dụng lại đơn thuốc đã được kê trước đó hay đơn thuốc của người khác.
Nếu có nguy cơ cao mắc bệnh gan hoặc đã bị nhiễm bất kỳ dạng virus viêm gan nào thì bạn hãy nói chuyện với bác sĩ về việc tiêm vacxin viêm gan A, B.
Trên đây là những gợi ý cho uống thuốc tây nhiều nên ăn gì cho mát. Đừng quên khi tình trạng nóng trong hay các tác dụng phụ khác sau khi uống thuốc tây không có dấu hiệu thuyên giảm hoặc thường xuyên xuất hiện, bạn hãy đi khám bác sĩ để được kiểm tra làm rõ nguyên nhân và tư vấn điều trị chính xác nhất nhé!
Tài liệu tham khảo:
- https://www.healthline.com/nutrition/11-foods-for-your-liver
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/323915
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/liver-problems/symptoms-causes/syc-20374502
- https://www.webmd.com/hepatitis/ss/slideshow-best-and-worst-foods-for-your-liver
- https://medlineplus.gov/ency/article/000226.htm
Dược sĩ Trần Thị Quỳnh Chi – giám đốc phụ trách chuyên môn của hãng Buona Italy với rất nhiều nhãn hàng dành cho nhi khoa hàng đầu Italy.
