Như thế nào là bé hợp sữa? Con uống loại này liệu đã tốt chưa, hay sẽ cần đổi sang loại khác?… Cân nhắc được loại sữa công thức phù hợp với bé nhiều khi làm ba mẹ đau đầu. Hãy cùng Buona gỡ rối, làm rõ vấn đề này mẹ nhé!
1/ Như thế nào là bé hợp sữa?
Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, trẻ nên được bắt đầu với sữa công thức tiêu chuẩn trừ khi bé mắc phải một bệnh lý nào đó (VD: dị ứng đạm sữa bò…) và cần sử dụng loại sữa đặc biệt.
Như thế nào là bé hợp sữa sẽ bao gồm các dấu hiệu điển hình là:
Trẻ không hoặc chỉ trớ lượng nhỏ sau khi uống
Ở trẻ sơ sinh, dạ dày còn nhỏ và cấu trúc nằm ngang nên bé có thể sẽ trớ nhẹ nhàng một lượng nhỏ sữa trong hay sau khi bú. Miễn là trẻ vẫn tăng cân bình thường và không có cảm giác khó chịu thì mẹ không cần lo lắng quá nhé.
Tuy nhiên, nếu trẻ nôn trớ với lượng nhiều (> 2 thìa canh trong mỗi lần bú), nôn vọt thì mẹ hãy ghi lại tần suất và lượng dịch nôn ước chừng để hỏi ý kiến bác sĩ. Điều này có thể do bé không hợp sữa công thức, dị ứng hay gặp bệnh lý đường tiêu hoá nào đó.
Tăng cân đều
Tăng cân đều, cân nặng đạt chuẩn sẽ là dấu hiệu quan trọng cho thấy bé hợp sữa và mẹ không nhất thiết phải đổi qua loại sữa nào khác.
Để biết trẻ đang tăng cân đạt chuẩn, mẹ nên lưu ý các mốc cân nặng sau:
- 10-14 ngày sau sinh: trẻ đạt lại cân nặng lúc sinh
- Từ 0-3 tháng: trẻ tăng khoảng 1 ounce/ngày (1 ounce = 28.3495 gram)
- Từ 3-6 tháng: trẻ tăng khoảng 0,67 ounce/ngày
Nếu trẻ không tăng cân đều hay cân nặng ngoài mức trung bình thì mẹ nên đưa bé đi khám bác sĩ dinh dưỡng để được kiểm tra và khắc phục phù hợp.
Trẻ không hoặc ít quấy khóc sau bú
Nếu trẻ khóc nhiều, không thể dỗ được sau mỗi lần bú thì sữa công thức có thể là thủ phạm mà mẹ nên thay đổi sớm.
Một nghiên cứu trên 256 trẻ 1-3 tháng quấy khóc quá mức sau bú, cho thấy các triệu chứng đã giảm đáng kể sau 14 ngày đổi từ sữa công thức tiêu chuẩn sang sữa công thức thuỷ phân một phần hoặc sữa công thức giàu đạm whey.
Phân bình thường
Nếu sau khi sử dụng sữa công thức, phân trẻ chỉ đặc hơn so với khi bú sữa mẹ – tính chất bình thường khi uống sữa công thức – nhưng không bị táo (trẻ rặn nhiều, phân cứng, nhỏ hoặc bị đau bụng quặn thắt), không có máu… thì đây cũng là dấu hiệu cho thấy bé đang hợp với sữa công thức được sử dụng.
Trong trường hợp trẻ đi ngoài ra máu thì mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để loại trừ nguyên nhân. Những thủ phạm có thể thấy như dị ứng đạm sữa bò, táo bón lâu ngày, tiêu chảy nhiễm khuẩn…
Không có dấu hiệu dị ứng
Thống kê cho thấy có khoảng 2-3% trẻ sơ sinh bị dị ứng sữa trong vài tháng đầu tiên và sẽ hết khi lớn lên với các biểu hiện sau khi uống sữa như: chàm, phát ban trên da, phân lỏng (có thể có máu), nôn ói nhiều, quấy khóc sau khi bú, khò khè, sốc phản vệ.
Như vậy, bé hợp sữa là khi con không có biểu hiện bất thường nào sau khi bú và đảm bảo tăng cân đều. Mẹ hãy quan sát kỹ các dấu hiệu của con để an tâm hơn với sự lựa chọn sữa của mình nhé.
2/ Tại sao nên chọn sữa hợp với trẻ?
Không phải ngẫu nhiên khi nhiều ba mẹ băn khoăn như thế nào là bé hợp sữa. Vì trong những tháng đầu đời, sữa mẹ/ sữa công thức chính là nguồn cung cấp dinh dưỡng chính và duy nhất cho trẻ. Lựa chọn được sản phẩm sữa tốt và phù hợp sẽ giúp bé tăng cân đều, phát triển thể chất lẫn trí tuệ tốt và hỗ trợ một hệ miễn dịch khoẻ mạnh.
Trên thị trường cũng có nhiều sản phẩm sữa công thức với đa dạng mẫu mã, nguồn gốc, giá thành, và trong thành phần có chút khác biệt. Ít có bằng chứng nào rõ ràng cho thấy sữa này tốt hơn sữa kia. Cùng một loại sữa, trẻ này có thể bị táo nhưng trẻ khác lại không.
Hay trong một số ít trường hợp, có những bé bị dị ứng với protein trong sữa bò với biểu hiện như: nôn ói, tiêu chảy, đau bụng, phát ban, có máu trong phân… Lúc này, con sẽ cần đổi sang loại sữa công thức chuyên biệt riêng thay vì sữa công thức tiêu chuẩn.
Chính vì thế, việc lựa chọn loại sữa phù hợp với trẻ rất quan trọng. Nếu thấy trẻ có biểu hiện không hợp sữa, mẹ nên cân nhắc lựa chọn sang sản phẩm khác phù hợp hơn.
3/ Bao lâu nên đổi sữa công thức cho bé?
Trong hầu hết các trường hợp, khi thấy trẻ đã hợp với một loại sữa công thức thì mẹ nên tiếp tục giữ nguyên loại đó và chỉ thay đổi sang sản phẩm sữa mới phù hợp với độ tuổi của con.
VD: không tự ý chuyển từ sữa công thức tiêu chuẩn sang sữa công thức thuỷ phân hay ngược lại.
Bao lâu nên đổi sữa công thức cho bé thì điều này thường liên quan tới độ tuổi và tình trạng sức khoẻ của trẻ:
- Sữa đầu tiên thường được dùng cho trẻ sơ sinh 0-6 tháng. Sữa được làm từ đạm whey dễ tiêu hoá hơn
- Sữa tiếp theo: thích hợp với trẻ > 6 tháng. Không sử dụng loại sữa này với trẻ < 6 tháng vì không thích hợp về mặt dinh dưỡng
- Sữa bò thông thường (đầy đủ chất béo) có thể được dùng khi bé lên 1 tuổi
- Sữa công thức cho trẻ hay nôn trớ: với độ đặc cao hơn sẽ giúp bé hạn chế hiện tựng nôn trớ, đồng thời giúp bé no lâu hơn
- Sữa công thức từ đậu nành: vì có hàm lượng cao phytoestrogen nên chỉ dùng trong những trường hợp theo giới thiệu của bác sĩ
Khi đổi sang loại sữa công thức mới, trong thời gian đầu mẹ nên trộn sữa mới và sữa cũ để bé làm quen với sự thay đổi này dễ dàng hơn. Chúng ta có thể bắt đầu với tỷ lệ 2 phần sữa cũ : 1 phần sữa mới trong vài ngày. Khi bé đã quen sẽ chuyển sang tỷ lệ 1:1, 1:2 rồi mới thay đổi hoàn toàn.
Việc thay đổi hay trộn sữa công thức này là an toàn. Tác dụng phụ có thể gặp phải là trẻ quấy khóc sau bú, thay đổi tính chất phân nhưng chỉ là tạm thời, trẻ đang cần thời gian để thích nghi với loại sữa mới và sẽ tự hết sau vài ngày.
Mong rằng những chia sẻ trên đây đã giúp mẹ giải đáp được thắc mắc như thế nào là bé hợp sữa và an tâm hơn trên hành trình chăm sóc bé. Và đừng quên cho bé bú mẹ khi có thể mẹ nhé. Sữa mẹ vẫn luôn là lựa chọn tốt nhất cho sự phát triển khoẻ mạnh của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Tài liệu tham khảo:
- https://www.unicef.org.uk/babyfriendly/wp-content/uploads/sites/2/2016/12/Parents-guide-to-infant-formula.pdf
- https://www.forbes.com/health/family/switching-baby-formula-guide/
- https://kidshealth.org/en/parents/formulafeed-concerns.html
- https://www.babycenter.com/baby/formula-feeding/can-i-switch-formula-brands-and-if-so-how-do-i-ease-the-tran_1334521
Dược sĩ Trần Thị Quỳnh Chi – giám đốc phụ trách chuyên môn của hãng Buona Italy với rất nhiều nhãn hàng dành cho nhi khoa hàng đầu Italy.
