Sắt hữu cơ cho bé là một lựa chọn tốt tuy nhiên nhiều cha mẹ không biết rằng bản thân sắt hữu cơ cũng có rất nhiều loại và mỗi loại lại có những ưu, nhược điểm khác nhau. Lựa chọn một sản phẩm để bổ sung Sắt cho bé cần các bậc cha, mẹ lưu tâm đến nhiều thông tin hơn.
Định nghĩa sắt hữu cơ
Sắt hữu cơ là dạng muối sắt với gốc muối hữu cơ như bisglycinate, Fumarate, gluconate hay polymaltose, pyrophosphate… Sắt hữu cơ cho bé thường được các bác sĩ khuyến cáo sử dụng vì có nhiều ưu điểm về khả năng hấp thu, ít tác dụng phụ và dạng bào chế dễ sử dụng.
- Sắt Bisglycinate là dạng muối chelate, bao gồm 2 phân tử Glycine ở 2 đầu, liên kết với Ion Sắt ở giữa giúp đem lại sự ổn định về cấu trúc. Hàm lượng sắt nguyên tố khoảng 10%, trọng lượng phân tử khoảng 204 dalton ( Da)
- Sắt Fumarrate là dạng sắt oxy hóa và với tỷ lệ sắt nguyên tố cao, khoảng 33%. Liên kết trong Sắt Fumarate khá lỏng lẻo và dễ bị phá hủy.
- Sắt Polymaltose được tạo thành liên kết giữa lõi Polynucleariron (3) – hydroxide được bao phủ bởi bề mặt bời một số các polymaltosome phân tử không liên kết cộng hóa trị. Hàm lượng sắt nguyên tố khoảng 10% với trọng lượng phân tử khá lớn khoảng 50.000 Dalton ( Da)
Nhìn chung, sắt hữu cơ đều có ưu điểm về mùi vị và ít bị các tác dụng phụ như nóng trong, táo bón như sắt vô cơ.
Khác biệt giữa Sắt 2+ VÀ Sắt 3+
Ngoài việc quan tâm đến các gốc muối, để lựa chọn sắt hữu cơ cho bé, cha mẹ cũng cần quan tâm đến bản chất của ion sắt liên kết với gốc muối . Bởi nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hấp thu Sắt của cơ thể bé. Có 2 gốc Sắt liên kết đó là Sắt 2+ và Sắt 3+
Cơ chế hấp thu sắt trong cơ thể
Trong sơ đồ trên, có thể thấy rằng sắt muốn hấp thu qua tế bào đường ruột ( bờ bàn chải) cần phải có sự chuyển đổi từ Sắt 3+ thành Sắt 2+, Sau đó sắt 2+ mới được đưa vào máu. Như vậy, Sắt hữu cơ được hình thành từ Sắt 2+ sẽ có ưu điểm về khả năng hấp thu trong cơ thể so với Sắt 3+ bởi trong quá trình chuyển đổi, sẽ có sự hao hụt lớn.
Lượng Sắt 2+ hấp thu qua tế bào đường ruột nếu không được đưa vào máu để sử dụng thì sẽ lại được chuyển hóa thành Sắt 3+ và được lưu trữ ở dạng Ferritin. Định kỳ khoảng 2 ngày, các nội bào này sẽ được cơ thể thay thế và đồng thời loại bỏ Ferritin dữ trữ.
Vì vậy, cơ thể bé sẽ lại cần tiếp tục một chu trình hấp thu và dự trữ Sắt mới.
Khuyến cáo lựa chọn sắt hữu cơ cho bé từ EFSA
EFSA là Cơ quan an toàn thực phẩm Châu Âu khuyến cáo sử dụng Sắt Bisglycinate là sản phẩm đầu tay trong điều trị thiếu máu do thiếu sắt ở trẻ em ( link báo cáo) . Đã có rất nhiều nghiên cứu chứng mình hiệu quả điều trị, khả năng chấp nhận Săt bisglycinate ở trẻ em. Vậy khác biệt là gì giữa Sắt Bisglycinate, Sắt Fumarate , Sắt PolyMaltose và một số loại sắt hữu cơ khác?
Lựa chọn đầu tay: Sắt Bisglycinate nhỏ giọt ( Ferrodue)
- Sắt Bisglycinate có nguyên tố sắt ở giữa là Sắt 2+ giúp cơ thể bé dễ dạng hấp thu, sinh khả dụng cao
- Trọng lượng phân tử nhỏ cũng giúp Sắt Bisglycinate dễ dàng được hấp thu hơn trong cơ thể. Các nguyên cứu đã chứng minh với trọng lượng phân từ nhỏ , Sắt Bisglycinate có khả năng tăng dự trữ Ferritin trong cơ thể gấp 2 lần so với Sắt Polymaltose với trọng lượng phân tử khá cồng kềnh. ( 204 Dalton so với 50.000 Dalton).
- Hai phân tử Glycine liên kết chặt chẽ ở 2 đầu giúp nguyên tố sắt được bảo vệ an toàn và ổn định. Vì vậy, Sắt Bisglycinate sẽ ổn định trong đường tiêu hóa với dải PH rộng từ 2-8.
- Sắt nguyên tố với tỷ lệ 10% giúp tránh được tình trạng chênh lệch áp suất giữa nội và ngoại bào, vì vậy, sắt Bisglycinate chỉ được cơ thể hấp thu theo đúng nhu cầu, không gây ra hiện tượng dư thừa sắt trong cơ thể.
Lựa chọn thay thế: Sắt Polymaltose nhỏ giọt ( Femalto)
- Sắt Polymaltose là sắt hữu cơ mà nguyên tử Sắt 3+ được liên kết giữa lõi Polynucleariron (3) – hydroxide được bao phủ bởi bề mặt bời một số các polymaltosome phân tử không liên kết cộng hóa trị.
- Nguyên tố Sắt 3+ và cấu trúc khá cồng kềnh nên ảnh hướng đến sinh khả dụng của chế phẩm tuy nhiên nó lại giúp Sắt Polymaltose ổn định và ít bị tác động bởi hệ tiêu hóa.
- Với tỷ lệ sắt nguyên tố là khoảng 10% và cấu trức bền vững, Sắt Polymaltose cũng an toàn cho bé và giảm thiểu các tác dụng phụ như kích ứng đường tiêu hóa, lắng đọng, nóng trong
Lựa chọn thứ 3: Sắt Fumarate ( Ferrovit )
- Sắt Fumarate là dạng sắt hữu cơ thế hệ trước đây, với cấu tạo là nguyên tố sắt 2+ liên kết với phân tử oxyhoa Fumarate vì vậy, khả năng hấp thu của Sắt Fumarate cũng rất tốt
- Tuy nhiên, liên kết giữa nguyên tố Sắt 2+ và phân tử Fumarate khá lỏng lẻo và kém bền, vì vậy Sắt Fumarte dễ dạng bị phá hủy trong đường tiêu hóa nên sinh khả dụng sẽ không cao.
- Cũng bởi cấu tạo mà hàm lượng Sắt nguyên tố trong Sắt Fumarate rất cao, khoảng 33% dẫn đến có thể gây ra sự chênh lệch nồng độ sắt giữa Nội và Ngoại bào. Điều này dẫn đến khó kiểm soát hàm lượng Sắt được hấp thu bởi cơ thể hơn.
Như vậy, dựa trên phân tích sâu về cấu trúc phân tử, cơ chế hấp thu và dự trự sắt trong cơ thể, lựa chọn sắt hữu cơ cho bé tốt nhất là dạng sắt bisglycinate dạng nhỏ giọt, tiếp theo là sắt polymaltose dạng nhỏ giọt. Sắt Fumarate , Gluconate hay một số dòng sắt hữu cơ khác sẽ là lựa chọn thay thế.
Tham khảo thêm: Sắt 2 hữu cơ là gì? Những ưu điểm khi bổ sung sắt hữu cơ cho bé
Dược sĩ Trần Thị Quỳnh Chi – giám đốc phụ trách chuyên môn của hãng Buona Italy với rất nhiều nhãn hàng dành cho nhi khoa hàng đầu Italy.
