Cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi an toàn và hiệu quả

Tìm hiểu khi nào cần rửa mũi và cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi an toàn và hữu hiệu ngay sau đây. Khi mà trẻ sơ sinh là các bé dưới 12 tháng tuổi dễ mắc các bệnh về mũi họng và cách để phòng ngừa hiệu quả nhất là vệ sinh nhỏ mũi.

Lợi ích khi rửa mũi cho trẻ sơ sinh

Trẻ sơ sinh bắt buộc phải thở bằng mũi trong những tháng đầu tiên, điều này sẽ giúp bé có thể bú, nuốt và thở cùng một lúc. Trong khi đó, đường thở của con còn rất nhỏ, chỉ một chút ít chất nhầy dư thừa cũng có thể gây nghẹt mũi.

Các chất nhầy dư thừa này được tạo ra trong nhiều trường hợp: dị ứng, cảm lạnh, cảm cúm, sốt… và cả khi môi trường không khí khô, bụi.

Chính vì thế, thực hiện cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh là điều cần thiết để giúp con loại bỏ các chất nhầy gây tắc nghẽn, bé dễ thở hơn, từ đó còn giúp việc bú và ngủ diễn ra thuận lợi, đồng thời ngăn ngừa nhiễm trùng xoang, viêm mũi họng.

Cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh

Ngoài ra, khi các chất nhầy khô, đặc, keo dính đã được loại bỏ thì cũng giúp các lông mao – là những tế bào lông chuyển luôn chuyển động để tống đẩy chất nhầy trong mũi – hoạt động một cách trơn tru, hiệu quả hơn. Khả năng tự làm sạch của hệ thống hô hấp được cải thiện giúp bé giảm tình trạng kích ứng mũi.

Chúng ta nên rửa mũi cho trẻ sơ sinh khi nào?

Khi các bé có dấu hiệu như nghẹt mũi, sổ mũi, thở khò khè,… mẹ cần tiến hành rửa mũi cho trẻ ngay. Việc vệ sinh mũi cho trẻ là cần thiết nhất trong trường hợp trẻ nhiễm các chứng bệnh như sổ mũi, nghẹt mũi, viêm mũi. Thực hiện các cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh giúp cho con cảm thấy thoải mái hơn, thông thoáng đường thở để hô hấp dễ dàng hơn. Từ đó đảm bảo vệ sinh cho bé, rửa trôi đi dị vật, dịch mũi, tránh trường hợp nhiễm khuẩn khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

nên rửa mũi cho trẻ sơ sinh khi nào

Rửa mũi cho trẻ khi trẻ bị sổ mũi

Theo nghiên cứu, cha mẹ rửa mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý hàng ngày bởi nước muối sinh lý có nồng độ muối tương đương với độ muối trong máu và an toàn với bé. Với trường hợp bé nghẹt mũi, khò khè khó thở, cha mẹ nên kết hợp với nước muối ưu trương, đặc biệt là những loại có bổ sung thêm thành phần dưỡng ẩm Natri Hyaluronate để hiệu quả làm sạch được tốt hơn đồng thời an toàn với niêm mạc mũi của trẻ.

Cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi an toàn

Với trẻ dưới 1 tuổi, vì niêm mạc mũi của con còn nhạy cảm nên mẹ ưu tiên phương pháp nhỏ mũi đầu tiên. Khi điều này kém hiệu quả thì mẹ nên kết hợp cùng các phương pháp khác như dùng bình xịt phun sương, dụng cụ rửa chuyên dụng… nhưng cần lưu ý lựa chọn sản phẩm phù hợp với tháng tuổi của bé.

Ba mẹ nên thực hiện cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi đúng cách theo từng bước như sau:

Bước 1: Chuẩn bị nước muối sinh lý hoặc nước muối ưu trương 3%, khăn mềm, (tăm bông, dụng cụ hút mũi)

Bước 2: Cho bé nằm ngửa, đầu hơi nghiêng sang một bên, dùng một tay cố định đầu của bé

Bước 3: Đưa đầu ống/ tép/ lọ nước muối vào gần lỗ mũi của trẻ. Sau đó nhỏ 1 – 2 giọt vào lỗ mũi

Bước 4: Sau khoảng 1 – 2 phút khi dịch nhầy đã loãng ra thì mẹ dùng khăn mềm hoặc tăm bông thấm nhẹ các dịch tiết chảy ra. Lưu ý không ngoáy mạnh hoặc đưa quá sâu

Bước 5: Thực hiện tương tự với bên mũi còn lại (có thể thực hiện hút mũi nhẹ nhàng khi bé có nhiều dịch mũi)

Bước 6: Dùng khăn mềm lau khô xung quanh mũi cho trẻ

cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh

Những lưu ý khi rửa mũi cho trẻ dưới 1 tuổi:

+ Vệ sinh tay sạch sẽ trước khi tiến hành rửa mũi cho trẻ sơ sinh.

+ Không nên dùng xi lanh hay bóp quá mạnh khi rửa mũi cho trẻ vì áp lực quá mạnh sẽ làm tổn thương mũi bé và làm bé dễ bị sặc. Nên chọn sản phẩm có áp lực được kiểm soát ổn định phù hợp với trẻ sơ sinh.

+ Có thể sử dụng dụng cụ rửa, hút mũi được thiết kế dạng tròn mềm, thích hợp dùng cho trẻ sơ sinh

+ Chỉ nên vệ sinh mũi cho trẻ 2-3 lần/ngày. Buổi tối trước khi đi ngủ và buổi sáng sau khi thức dậy. Hoặc sau khi bé đi chơi bên ngoài, sau khi tắm.

+ Không nên rửa mũi quá nhiều lần trong ngày bởi khi trẻ có các triệu chứng viêm mũi, sổ mũi thì mũi sẽ trở nên khô rát và rất dễ bị tổn thương.

+ Không nên quá lạm dụng nước muối sinh lý khi sử dụng để rửa mũi hàng ngày cho trẻ vì nó sẽ dẫn đến tình trạng dễ bị viêm nhiễm do niêm mạc mũi bị tổn thương. Nếu trẻ không bị viêm mũi các mẹ chỉ cần vệ sinh mũi cho trẻ 1 lần/tuần là được.

+ Hạn chế sử dụng các loại nước muối tự pha. Tốt nhất nên sử dụng nước muối sinh lý hay nước muối ưu trương đã được kiểm định an toàn qua các sản phẩm trên thị trường.

cách rửa mũi cho trẻ dưới 1 tuổi

Cách rửa mũi cho trẻ dưới 1 tuổi

Với trường hợp trẻ nghẹt mũi nặng, cha mẹ nên kết hợp với các thiết bị rửa mũi chuyên dụng cho trẻ sơ sinh như Nebial 3% Kit. Thiết bị này được thiết kế với áp lực phù hợp và được kiểm soát ổn định sẽ an toàn với niêm mạc mũi của bé. Ngoài ra, nó có khả năng phân tán dung dịch thành các hạt siêu nhỏ kích thước 16 micromet (tương tự như kích thước hạt trong phun khí dung) đi sâu vào các vị trí khó tiếp cận trong hốc mũi giúp làm sạch sâu và hiệu quả.

Tham khảo: Nebial 3% KIT – Bộ sản phẩm rửa mũi, xịt xông mũi họng chuyên dụng cho trẻ em

Cách nhỏ mũi cho trẻ sơ sinh an toàn

Khi chăm sóc cho trẻ sơ sinh, mọi thứ đều phải thật cẩn thận. Và việc nhỏ mũi, vệ sinh mũi cho bé cũng không phải ngoại lệ. Các mẹ có thể tham khảo ngay cách nhỏ mũi cho trẻ sơ sinh đảm bảo an toàn và hiệu quả dưới đây: 

Bước 1: Đặt bé nằm ngửa lên trên giường, hơi nghiêng đầu bé sang một bên. Dùng một tay để giữ lấy đầu bé. Điều này sẽ tránh cho bé cựa quậy khi nhỏ mũi, tránh trường hợp bị sặc hay khiến niêm mạc mũi bị tổn thương. 

Bước 2: Đưa đầu lọ nước muối/dụng cụ nhỏ mũi vào gần lỗ mũi của bé và từ từ nhỏ vào mũi 1 – 2 giọt. Không nên nhỏ quá nhiều cùng lúc vì nếu bé chưa quen rất dễ bị sặc. Đợi khoảng 1 – 2 phút cho nước muối ngấm vào và làm loãng dần các dịch nhầy trong mũi. 

cách nhỏ mũi cho trẻ sơ sinh

Đưa lọ nước muối tới gần mũi bé và nhỏ từ từ 1 – 2 giọt

Bước 3: Trong quá trình nhỏ mũi cho trẻ ít dịch nhầy, mẹ có thể lấy tăm bông hoặc khăn giấy thấm nhẹ hết phần dịch thừa bên trong lỗ mũi. Chú ý chỉ nên chấm nhẹ nhàng, không ngoáy hay đưa vào sâu bên trong có thể khiến niêm mạc mũi bị tổn thương. Trường hợp bé bị nghẹt mũi, sổ mũi, trong mũi có quá nhiều dịch nhầy bị ứ đọng, mẹ có thể lấy dụng cụ hút mũi để lấy hết dịch ra ngoài. 

Bước 4: Lặp lại các thao tác trên khi nhỏ thuốc đối với bên mũi còn lại của bé. 

Bước 5: Sau khi dùng thuốc nhỏ mũi cho bé xong, dùng khăn giấy lau nhẹ nhàng phía bên ngoài mũi cùng các khu vực xung quanh để đảm bảo không còn dịch nhầy hay gỉ mũi còn sót lại. 

Các cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh khác

Dùng bình xịt

Bình xịt có khả năng phân tán dung dịch muối thành các hạt sương nhỏ, cùng áp lực xịt giúp dung dịch đi được sâu và tạo dòng chảy cuốn trôi dịch nhầy ra ngoài, giúp làm sạch mũi cho bé hiệu quả hơn so với việc nhỏ mũi đơn thuần. Thế nhưng ba mẹ cần chú ý lựa chọn loại bình phù hợp với tháng tuổi của con để đảm bảo áp lực xịt phù hợp, không làm tổn thương niêm mạc mũi của bé.

  • Bước 1: Tháo nắp bảo vệ khỏi bình xịt và lắp đầu xịt (nếu cần)
  • Bước 2: Giữ đầu bé nghiêng sang một bên, nhẹ nhàng đưa đầu xịt vào lỗ mũi. Đảm bảo trẻ mở miệng để màng hầu che kín giúp nước từ mũi không chảy vào họng
  • Bước 3: Nhấn đầu xịt trong vài giây để dung dịch khuếch tán vào sâu bên trong
  • Bước 4: Thực hiện tương tự với bên mũi còn lại sau khi nghiêng đầu trẻ sang phía bên kia
  • Bước 5: Sau khoảng 1 – 2 phút khi dịch nhầy đã loãng ra thì mẹ dùng khăn mềm hoặc tăm bông thấm nhẹ các dịch tiết chảy ra. Lưu ý không ngoáy mạnh hoặc đưa quá sâu
  • Bước 6: Rửa sạch đầu xịt dưới vòi nước chảy trước khi cất cho lần sử dụng tiếp theo với dạng đầu xịt có thể tháo rời hoặc lau sạch với đầu xịt cố định

Dùng dụng cụ Rửa mũi voi Sol Spray-sol

Rửa mũi voi Sol Spray-sol là dụng cụ rửa mũi, xịt xông mũi họng độc đáo cho trẻ đã được cấp bằng sáng chế tại Châu Âu năm 2015. Dụng cụ này được coi là bước tiến lớn khi mang được các đặc điểm tiện dụng như các loại bình xịt, dụng cụ rửa mũi cho trẻ thông thường, nhưng lại mang được hiệu quả như một máy khí dung mũi họng.

Dung dịch rửa được phân tán thành hàng triệu hạt siêu nhỏ với đường kính chỉ 16 micromet nên có thể len lỏi sâu trên toàn bộ khoang mũi, tới cả phần trên và sau hốc mũi dễ ứ đọng dịch nhầy. Đặc biệt, áp lực xịt luôn nhẹ nhàng và không thay đổi dù mẹ ấn pít tông nhẹ hay mạnh, giúp an toàn cho bé và dễ dàng cho mẹ khi thao tác. Spray-sol thích hợp với trẻ từ 3 tháng tuổi.

dùng dụng cụ rửa mũi spray-sol

Hướng dẫn cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh với Voi Sol Spray-sol như sau:

  • Bước 1: Tách ống nước muối (và nên làm ấm trong lòng bàn tay khi trời lạnh)
  • Bước 2: Dùng xi lanh lấy dung dịch muối trong ống
  • Bước 3: Gắn nắp tai voi và đầu xịt Spray-sol vào đầu xi lanh
  • Bước 4: Đặt trẻ nằm nghiêng, đầu hơi nghiêng sang một bên rồi nhẹ nhàng đưa đầu xịt Spray-sol vào lỗ mũi trên. Đẩy pít tông để giải phóng dung dịch
  • Bước 5: Lặp lại bước 4 với bên mũi còn lại. Sau 1 – 2 phút khi dịch nhầy đã loãng ra thì mẹ dùng khăn mềm hoặc tăm bông lau mũi nhẹ nhàng cho bé
  • Bước 6: Rửa tất cả các linh kiện dưới vòi nước chảy, sau đó lau khô kỹ càng hoặc để khô rồi bảo quản trong hộp đựng

Dùng bóng hút

  • Bước 1: Đặt trẻ nằm ngửa
  • Bước 2: Nhỏ 2 – 6 giọt nước muối sinh lý hoặc nước muối ưu trương 3% vào mỗi bên lỗ mũi trẻ
  • Bước 3: Sau khoảng 1 – 2 phút khi dịch nhầy đã được làm loãng thì mẹ bóp xẹp quả bóng để đẩy không khí ra ngoài, rồi nhẹ nhàng đặt đầu hút của bóng vào mũi trẻ, thả tay để dịch nhầy bị hút vào trong quả bóng
  • Bước 4: Lấy bóng ra và bóp đẩy khí để loại bỏ dịch đã hút
  • Bước 5: Lặp lại bước 3 cho đến khi dịch nhầy được hút ra hoàn toàn
  • Bước 6: Dùng khăn mềm hoặc tăm bông thấm nhẹ các dịch tiết chảy ra cho trẻ

Lưu ý: cần vệ sinh dụng cụ và tay người thực hiện trước và sau khi hút mũi cho trẻ.

dùng bóng rửa mũi cho bé

Dùng dụng cụ hút mũi 2 nòng

Dụng cụ hút mũi 2 nòng có 2 đầu, 1 đầu đưa vào mũi bé, 1 đầu đưa lên miệng của mẹ để hút. Cách thực hiện tương tự như dùng bóng hút nhưng thay vì chỉ thả tay để hút dịch nhầy lên, mẹ sẽ cần hút dịch thông qua đầu hút. Lưu ý chỉ hút, không được thổi hơi vào dây vì có thể làm vi khuẩn đi ngược vào mũi trẻ.

dùng dụng cụ bơm rửa 2 nòng

Bơm rửa mũi

Bơm rửa mũi hay tưới rửa mũi là phương pháp tạo dòng dung dịch nước lớn, chảy từ mũi bên này sang mũi bên kia để cuốn trôi dịch nhầy ra ngoài. Tuy nhiên, chúng ta chưa nên áp dụng phương pháp này cho trẻ sơ sinh vì dịch rất dễ chảy lên tai và gây viêm tai giữa, trẻ sặc, sợ hãi và ám ảnh tâm lý với việc rửa mũi.

Mặt khác, hiệu quả của phương pháp này không cao vì dung dịch không đi được sâu, do hốc mũi của trẻ còn rất nhỏ, dung dịch không được phân chia thành các hạt có kích thước phù hợp nên chỉ tiếp cận được một phần khoang mũi phía trước.

Lưu ý khi vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh

Dù các thao tác rửa mũi, vệ sinh mũi khá đơn giản nhưng nếu không thực hiện không đúng, niêm mạc mũi của bé rất dễ bị tổn thương, thậm chí là dẫn tới viêm nhiễm. Bên cạnh đó, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, khi thực hiện các bước theo cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh, cha mẹ cũng cần chú ý tới một số điều sau đây:

Tần suất thực hiện rửa mũi

cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh

Chỉ nên thực hiện nhỏ mũi cho trẻ sơ sinh tối đa 3 lần/ngày

2 – 3 lần/ngày hoặc điều chỉnh tần suất theo chỉ định của bác sĩ. Không lạm dụng rất dễ gây khô rát mũi, làm mất cân bằng độ ẩm và tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus tấn công và dẫn tới viêm nhiễm. 

Thời điểm thực hiện

Trước khi cho bé ăn và trước khi cho bé đi ngủ. Do nếu vệ sinh mũi sau khi ăn, bú sữa mẹ, bé rất dễ bị buồn nôn. Còn nếu vệ sinh mũi khi trẻ sơ sinh đang ngủ, nước muối rất dễ ứ đọng ở bên trong và chảy ngược tới các cơ quan khác (họng, tai), tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm đường hô hấp hay viêm tai giữa. 

Dung dịch vệ sinh mũi

Không tự ý pha nước muối tại nhà bởi nó không đảm bảo được chính xác nồng độ và mức độ vệ sinh. Mua đúng loại nước muối sinh lý/nước muối ưu trương dành cho trẻ sơ sinh, có nguồn gốc rõ ràng. Đồng thời, sản phẩm phải được vô khuẩn và không chứa chất bảo quản.

rửa mũi bằng nebial

Sản phẩm vệ sinh mũi nước muối ưu trương Nebial 3% chuyên dùng cho trẻ sơ sinh

Nên chọn sản phẩm có dạng ống như nước muối ưu trương Nebial 3% hoặc lọ nhỏ với chất liệu dẻo, đầu tròn, kích thước vừa phải để không gây xước khi vệ sinh mũi cho bé. Hạn chế dùng dạng xịt có thể gây ra áp lực mạnh khiến bé giật mình, sợ hãi. 

Dụng cụ vệ sinh mũi

Trẻ sơ sinh không thể tự xì mũi ra được. Do đó, để đẩy hết các dịch nhầy, bụi bẩn ứ đọng bên trong khoang mũi thì cần phải nhờ đến sự trợ giúp của các dụng cụ rửa, hút mũi chuyên dụng. Tuyệt đối không hút mũi cho bé bằng miệng không đảm bảo vệ sinh. Không dùng xilanh để rửa mũi cũng rất nguy hiểm. 

Tham khảo: Dụng cụ rửa mũi cho bé nào được các chuyên gia y tế khuyên dùng?

Vệ sinh tay và dụng cụ nhỏ mũi, rửa mũi cho trẻ

Để phòng ngừa tình trạng lây nhiễm chéo, các mẹ chú ý vệ sinh tay thật sạch sẽ với nước sạch và xà phòng trước và sau khi tiến hành vệ sinh mũi cho bé. Đồng thời, với lau sạch phần đầu của ống/lọ nước muối. 

Nếu có sử dụng các dụng cụ vệ sinh mũi chuyên dụng thì cũng phải rửa sạch, khử trùng cẩn thận các bộ phận trước và sau mỗi lần sử dụng. Chú ý bảo quản nơi khô ráo, đậy kín, tránh để bụi bẩn bám vào. 

Trên đây là những thông tin về cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh, các mẹ có thể tham khảo để chăm sóc trẻ tốt hơn. Nếu sau 1-2 ngày thực hiện mà tình trạng của bé vẫn không thuyên giảm thì mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ để điều trị.

Tham khảo thêm:

– 4 Cách vệ sinh tai cho trẻ sơ sinh an toàn, hiệu quả tại nhà

– Có nên rửa mũi bằng nước muối tự pha cho bé và người lớn không?

Để lại phản hồi

chat zalo Gọi hotline